Kleszcze

W ostatnich latach da się zauważyć tendencję wzrostową, jeśli chodzi o ilość kleszczy obecnych w naszych lasach i na polach. Dzięki sprzyjającemu, coraz cieplejszemu klimatowi i łagodnym zimom kleszcze mają doskonałe warunki do rozwoju, stąd spotyka się je coraz częściej w miejscach, w której do tej pory nie występowały. Kleszcze to groźne dla człowieka pasożyty, które przenoszą wiele chorób. Jak w związku z tym radzić sobie z nimi?

Kilka informacji o kleszczu

Kleszcze są pasożytami z gromady pajęczaków. Ich wielkość oscyluje w granicach 2-3 milimetrów, przez co trudno je dostrzec. Gatunki kleszczy dzielą się na trzy rodzaje – w zależności od rodzaju i grubości pancerza, kleszcze można podzielić na twarde, miękkie i gatunki mieszane. Do najbardziej rozpowszechnionych gatunków kleszczy zalicza się kleszcza pospolitego i łąkowego. Zazwyczaj kleszcze bytują w lasach oraz w wysokich trawach. Najbardziej aktywne są w okresie od wiosny do jesieni, bowiem w listopadzie zapadają w stan hibernacji zimowej, z którego wychodzą dopiero na przełomie marca i kwietnia.

Dlaczego kleszcze są groźne?

Kleszcze to nieduże pasożyty, które żywią się ludzką bądź zwierzęcą krwią. Dla człowieka są tym bardziej groźne, iż przenoszą niebezpieczne dla zdrowia choroby, takie jak chociażby borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu. Choroby te groźne są zwłaszcza dla dzieci i trzeba długotrwałego leczenia antybiotykami, aby je zwalczyć.

Kiedy zauważymy, że z wycieczki do lasu, parku czy łąki przynieśliśmy na skórze kleszcza, należy go wyjąć. Żeby nie doszło do zakażenia należy stosować się do dwóch ważnych zasad:

• kleszcza trzeba usunąć do 24 godzin do jego ugryzienia;
• kleszcza należy usunąć w całości (nie można zostawić w skórze główki).

W przypadku wykrycia kleszcza należy usunąć go pęsetą. Robi się to w taki sposób, iż kleszcza łapiemy jak najbliżej skóry i wyciągamy stanowczym ruchem. Należy uważać, by wyciągnąć pasożyta w całości. Po operacji ranę należy zdezynfekować i obserwować, czy nie tworzy się w miejscu ugryzienia żadna skórna zmiana. Zaczerwienienie w tym miejscu, opuchlizna i tzw. rumień nawracający są bowiem oznaką zakażenia chorobą, przenoszoną przez kleszcze, np. boreliozą. W przypadku kiedy w skórze została główka pajęczaka, należy skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który pomoże nam usunąć resztki kleszcza z rany. Może on także zaproponować badania, które pomogą ustalić, czy zostaliśmy zainfekowani, czy nie.

Jak rozpoznać boreliozę?

Najczęściej przenoszoną przez kleszcze chorobą jest borelioza. Pierwszym jej objawem są zmiany skórne, pojawiające się w obrębie miejsca, z którego usunięto kleszcza. Czerwone ślady na skórze to tzw. rumień wędrujący. Oprócz niego pojawić się mogą również nacieki limfocytarne w dowolnym miejscu ciała (pęcherze wypełnione płynem surowiczym) oraz objawy podobne do grypy, takie jak bóle głowy, osłabienie organizmu, wymioty czy gorączka. Żeby zdiagnozować boreliozę, chory musi się poddać specjalistycznym badaniom krwi na obecność przeciwciał IgM i IgG.

Ochrona przed kleszczami

Najlepsza walką z kleszczami jest po prostu ochrona przed nimi. Gdy wybieramy się więc do lasu, należy ubrać odpowiednią odzież, tj. taką, która zakrywa ciało. Ponadto, po każdej wycieczce do lasu, parku czy nawet na wieś, należy dokładnie obejrzeć całe ciało i sprawdzić, czy nie przynieśliśmy kleszcza. Najwięcej uwagi należy poświęcić skórze głowy, bowiem włosy stanowią dla pasożyta idealną ochronę przed ludzkim wzrokiem. Ponadto stosować można preparaty przeciw kleszczom, którymi spryskujemy odzież, w której chodzimy na wycieczki do lasu, parku czy na łąkę.